Detonatie (tot 300.000 bar et vitesse > celle du son vs deflagratie (~10bar et vitesse < celle du son)
VCE: alpha = 0.2
Stofexplosie : alpha = 0.1
Bleve (koude of warme) - zie slide 43 part 1
| Masse en grammes de TNT |
Symbole | Masse en tonnes de TNT |
Symbole | Énergie |
|---|---|---|---|---|
| gramme | g | microtonne | μt | 4,184×103 J |
| kilogramme | kg | millitonne | mt | 4,184×106 J |
| mégagramme | Mg | tonne | t | 4,184×109 J |
| gigagramme | Gg | kilotonne | kt | 4,184×1012 J |
| téragramme | Tg | mégatonne | Mt | 4,184×1015 J |
| pétagramme | Pg | gigatonne | Gt | 4,184×1018 J |
| Type d'explosif | Densité (g/cm3) |
Vitesse de détonation (m/s) |
F.E.R. |
|---|---|---|---|
| Nitrate d'ammonium (AN) | 1,123 | 5 270 | 0,42 |
| Poudre noire, 75 % KNO3+15 % C + 10 % S | 1,700 | 400 | 0,55 |
| ANFO, 94,3 % AN + 5,7 % Fuel Oil | 0,840 | 5 270 | 0,80 |
| TNT | 1,654 | 6900 | 1,00 |
| Amatol, 80 % TNT + 20 % AN | 1,548 | 6 570 | 1,17 |
| Tetrytol, 70 % Tetryl + 30 % TNT | 1,707 | 7 370 | 1,20 |
| Tetryl | 1,73 | 7 570 | 1,25 |
| C-4, 91 % RDX | 1,737 | 8 040 | 1,34 |
| Composition B, 63 % RDX + 36 % TNT | 1,751 | 7 800 | 1,35 |
| C-3 (old RDX based) | 7 924 | 1,35 | |
| Nitroglycérine | 1,6 | 7 700 | 1,50 |
| RDX | 1,82 | 8 750 | 1,60 |
| Erythritol tetranitrate | 1,6 | 8 100 | 1,60 |
| Semtex, 94,3 % PETN + 5,7 % RDX | 1,776 | 8 420 | 1,66 |
| PETN | 1,773 | 8 400 | 1,66 |
| HMX | 1,91 | 9 100 | 1,70 |
| Octanitrocubane | 2 | 10 100 | 2,70 |
| Arme nucléaire (variable; voir note) | 19,1 | >100000 | 5,2M |
Convertion de J en TNT eq : 1 kT TNT = 4184 GJ
Overdruk bepaalt schade --> afhankelijk van afstand en TNT eq massa --> [Geschaalde afstand] Z = R / M^1/3 - let op op amplificatie door relfectie
Explosie
~ snelheid van de reactie
~ productie van expanderen gassen, energievrijgave
Effecten
Effekt |
Snelheid |
Afstand |
|
Fragmentatie |
3 |
1 |
Versnelling materie |
Schokgolf
|
2 |
2 |
+ blast |
Hitte/brand |
4 |
3 |
Vuurbal/wolk (BLEVE) |
Krater |
1 |
4 |
Volume explosie |
Secundaire schaden |
5 |
|
Instorten,… |
Penetratie |
6 |
|
|
TNT equivalent
Vergelijking tussen explosie : oorzaak (chemisch, fysisch, nucleair, andere) à TNT equivalent – gevolgen (quantitative effekten) :
|
VOIR aussi document pdf !!! |
|
Gecondenseerd |
1.2 (veiligheidsfactor) * α (explosie efficiëntie) * Mex = MTNT |
Lijst van equivalentie à zie slide 20 voor High (Low à α = 40%) |
Stof |
|
à α = 20% voor ingesloten brandstof, α = 10% voor stoffen |
BLEVE (fysisch) |
MTNT = 0.013 M (voor LPG) |
Zie berekingen en waarden slide 43 |
Chemische-Stofexplosie (volumetrisch) : pentagone van voorwaarden (brandstof, zuurstof, ontsteking + insluiting + dispersie) – bv : metaalsttof hebben een lage MIE ; gevaar zodra 25W lamp niet goed zichtbaar vanaf 2m of voetstappen zien op de grond
!!! chemische-volumetrische explosie à TNT equivalent geeft verkeerde druk verloop omdat TNT gecondenseerd is
|
|
|
Gecondenseerde explosieven [*] |
Volumetrische explosieven [**] |
Chemische |
Ontsteking krachtif genoeg |
ADR klasse 1 (incl. Vuurwerkmaterialen) (à zie tabel slide 10 p1) |
High (primaire, secundair, tertiair ~ gevoeligheid en niet kracht) |
~ LEL en UEL + flikkerpunt (è brandt bij onstekking) (flashpoint ~ kookpunt voor gassen meestal) [!! >< vlampunt (blijft branden)] + zelfsontstekingstp + minimale onstekingsenergie (MIE) Dampexplosie (VCE) |
Fysische |
|
Thermische explosie |
|
|
Nucleaire |
|
Fissie + kettingsreactie |
|
|
Geïmproviseerde |
|
|
|
|
[*] High explosieven à Maatregelen :
[*] Interventie met High : - evacueren (perimeter tot 1600 igv brand, 800m igv lek,… zie slide 24), overspoelen met water, ontstekkingsbronnen vermijderen, niet opruimen zonder raad expert
[**] zie slide 26 voor invloed van het milieu (tp,druk,…) op de eigenshappen van de stof (LEL,UEL,..)
[**] zie slide 27 : eigenschappen van stoffen
[**] zie slides 29-30 type onstekingsmiddelen
|
|
Masse explosive |
Distance |
Distance |
Explosifs |
Bombe tuyau |
2,3 kg |
21 m |
259 m |
Ceinture bourrée d'explosifs |
4,5 kg |
27 m |
330 m |
|
Veste bourrée d'explosifs |
9 kg |
34 m |
415 m |
|
Valise explosive |
23 kg |
46 m |
564 m |
|
Berline compacte |
227 kg |
98 m |
457 m |
|
Berline |
454 kg |
122 m |
534 m |
|
Mini-fourgonnette |
1 814 kg |
195 m |
838 m |
|
Petit camion de |
4 536 kg |
263 m |
1 143 m |
|
Camion de déménagement ou |
13 608 kg |
375 m |
1 982 m |
|
Semi-remorque |
27 216 kg |
475 m |
2 134 m |
Description de la menace |
Masse/Volume |
Diamètre de la |
Distance |
|
Gaz de |
Petite citerne de GPL |
9 kg/19 L |
12 m |
48 m |
Grande citerne de GPL |
45 kg/95 L |
21 m |
84 m |
|
Citerne de GPL commerciale |
907 kg/1 893 L |
56 m |
224 m |
|
Petit camion de GPL |
3 630 kg/7 570 L |
89 m |
356 m |
|
Semi-transporteur GPL |
18 144 kg/37 850 L |
152 m |
608 m |
Volumetrische berekeningen
Taille de la boule de feu : 3 (BLEVE) ou 3.5 (Hitte brand) M1/3 à 2x (secundaire branden) et 3x (2/3èmes brandwonden)
Schokgolf : !! effet de bords/obstacles/configuration
- geschaalde afstand : R = Z.M1/3 ( !! M*2 si explosion au sol) où R = afstand et Z = effet (voir slide 34 p2) à il faut 8x plus d’explosif pour doubler la portée de son effet !!!) à permet d’estimer à quelle distance de l’impact tel dégât aura lieu (attention aux effets de configuration)
- Variation de pression / variation de temps = K/V1/3 (où K= constante d’explosion et V = volume disponible à décroissance à la puissance 1/3 du volume) à K voir slides 17-18 p2
Fragmentatie : primair et secundair ! à R = 45 en 120 * M1/3 (voor BLEVE zie variantes slide 37-38 p2)
Effekten op de mensen : primair, secundair, tertiair, quaternair - R = Z.M1/3 (zie list van Z waarden op slide 43 p2)
Zware explosie - Maatregelen :